دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

عمّان شاعر اهل بیت - بخش نخست: زندگینامه
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهه‎های پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که درباره‎ی زندگی و شعر او پژوهش‎های چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهنده‎ای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونه‏هایی از شعر او را چاپ کرده، زنده‎یاد خلیل سازگار، نویسنده‎ی «تذکره‌ی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گوینده‎ی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...

عمّان شاعر اهل بیت - بخش دوم: آثار
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید  2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نی‎ریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نی‌ریز داشته است. عمان چنان‏که گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی می‎نماید که وی آبادی‎های پیرامون نی‌ریز، چشمه‎ساران و لای‎ها و آبرودها و تنگه‎ها و کاریزها و کوه ها و دشت‎های نی‎ریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نی‌ریز همّت کرده باشد. می‎گویند خانم مهرنوش معانی،...

شرح احوال و زندگانى میرزا احمد نیریزى و جایگاه او در خوشنویسى قلم نسخ
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) »
      میرزا احمد در نیریز در محلّه سادات ولادت یافت . تاریخ تولد او دانسته نیست، امّا با توجه به آثار موجودِ او که برخى متعلق به اواخر سده یازدهم هجرى قمرى است، مى ‏توان ولادت او را در نیمه دوم سده یازدهم حدس زد. برخى تولد او را در 1067 ه . ق. گفته ‏اند که البته مأخذى براى آن ذکر نشده است.      نام پدر او را «ملاعلى‏ اکبر» و «میرزا شمس على» نیز گفته ‏اند. استاد...

خسرو و شیرینِ شعله ی نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
"توضیح: این مقاله به قلم دکتر نورانی وصال استاد کرسی ادبیات دانشگاه شیراز به رشته‌ی تحریر درآمده و سال‌ها قبل توسط کتابفروشی معرفت شیراز در نسخی محدود منتشر شده است."   پس از آن که شاعر بزرگ گنجه‌ی مثنوی معروف شیرین و خسرو را سرود، بیش از صد مثنوی ببحر هزج مثمن مقصور به تتبع و تقلید او به نظم آمد. این اندازه تقلید از سبک نظامی واقعاً قابل اعجاب و در عین حال روشنگر از زندگی شگفت‌انگیز مثنوی اوست....

طب نی‌ریز در گذر تاریخ
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
همانگونه که در کتاب میراث ایران گفته شده، اکثر نقاط ایران در دوران قبل و بعد از اسلام، در دانش پزشکی پیشرفت بسیار داشته است که نی‌ریز نیز از این قاعده جدا نبوده است. این کتاب توسط 13 تن از خاورشناسان، زیر نظر ا.ج.آربری تألیف شده است و آقایان بیرشک، دکتر بهاءالدین پازارگاد، عزیزالله حاتمی، محمد سعیدی، دکتر عیسی صدیق اعلم و دکتر محمد معین زیر نظر دکتر احسان یارشاطر آن را تحت عنوان «مجموعه ایران شناسی» ترجمه...

مریم سلطان؛ نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » دیگر نامداران نی ریز »
یکی از زنان عفیف و نیکوکار در تاریخ نی‌ریز، نزهت‌الملوک،‌ دختِ طهارت سیرت مرحوم فتحعلی‌خان نی‌ریزی است. نام وی مریم‌سلطان و پس‌نام (لقب) او نزهت‌الملوک، هر دو بس زیبنده و برازنده اویند. در مبایعه‌نامه‌ی مکتوب به سال ۱۳۲۶ مهشیدی (قمری) (برابر با ۱۲۸۶ خورشیدی) نام و لقبِ دخت پاکیزه‌دامن فتحعلی‌خان آمده است. سطرهای نخست این مبایعه‌نامه‌ی نسبتاً طولانی- که در پایان و هامش آن نقش مُهر نزهت‌الملوک و در هامش آن عبارات کوتاه و نقش مهر محمدحسن (شیخ‌الاسلام نی‌ریز)...

دکتر حسین آزاد
دانشنامه مشاهیر » نامداران معاصر نیریز »
 زندگینامه دکتر حسین آزاد حسین آزاد، متولد اسفند 1316، نی ریز فارس  - اخذ مدرک دیپلم کشاورزى در مهرماه 1335 از دانشسراى کشاورزى شیراز  - اخذ مدرک دیپلم آزاد علمی در سال 1338  - اخذ مدرک لیسانس روانشناسى از دانشگاه تهران 1348  - اخذ مدرک فوق لیسانس روانشناسى از دانشگاه تهران 1352  - اخذ مدرک دکتراى روانشناسى بالینى کودک از دانشگاه USIU  در سال 1981  - تألیف ده ها مقاله علمى و حضور توأم با ارائه مقاله در کنفرانس های علمی متعدد   برخی از آثار تألیفی...

شرح احوال و زندگانی عمان نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
     نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد.     ...

زندگی و احوال شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
 -1 تولد شهاب در هیچ منبعی به زادروز این شاعر اشاره‌ای نشده است و زادسال شهاب نیز به طور دقیق مشخص نیست. در تذکره‌ی سازگار، به سال تولد شهاب اشاره‌ای نرفته است اما سال درگذشت و سن وی به هنگام مرگ، قید شده است. به گفته‌ی سازگار، شهاب، هفتاد سال در این دنیا زیسته و به سال 1342 ه.ق زندگی را بدرود گفته است. بنابراین شهاب در سال 1372 ه.ق پا به عرصه گیتی نهاده است. 1-2 نام، لقب، تخلص...

ماده وفات خانم نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. شماره های پانوشت 1-31 مربوط به متن مقاله بوده و در همان جا آمده اند.    عمان نی‌ریزی شاعر ماده تاریخ زیر را در وفات پاک‌دخت فتحعلی‌خان، نزهت الملوک نیریزی سروده است:  هُو تاریخ وفات علیا مخدّره‌خانم نزهت‌الملوک طَیّبَ‌ا... مضجَعها چون خانم نزهت‌الملوک آنک(32) بُد بانوی بانوان دنیا با پاکی طینت و عقیدت شد راهسپار ملک عُقبی اوّل به طواف خانه حق احرام ببست و شد به بطحا از بعد اداء امر واجب شد زائر عارج او ادنی(33) هم باقر و مجتبی و...